BÖLGESEL İŞSİZLİKTE MUAZZAM EŞİTSİZLİK VE ÇARPICI GELİŞMELER

Seyfettin Gürsel, Hamza Mutluay, Zeynep Yılmaz

Bu araştırma notunda birbiriyle bağıntılı iki konuyu incelemeyi amaçlıyoruz: Birincisi, COVID-19 pandemi şokunun bölgesel işgücü piyasaları üzerindeki etkileri, diğeri ise 2021 yılında bölgeleri işsizlik ve istihdam performansı açısından karşılaştırarak ne ölçüde başarılı ya da başarısız olduklarını değerlendirmektir. Pandemi öncesi durumu temsilen 2018 yılını tercih ediyoruz. 2018’den 2021’e Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı 1 yüzde puanlık artışla yüzde 13,1’den yüzde 14,1’e yükselmiştir. Oysa bölgelerde işsizlik aynı yönde hareket etmemiş, tarım dışı işsizlik oranı 26 bölgenin 20’sinde artarken 6’sında azalmıştır. Ancak işsizlikte artışlar ve azalışlar çok farklı mertebede olup nedenleri de farklıdır. En şiddetli artış, 14,3 yüzde puanla Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde görülürken en şiddetli düşüş de 5,8 yüzde puanla Şanlıurfa-Diyarbakır bölgesinde gerçekleşmiştir. Kuzeydoğu Anadolu’da işsizlik artışı işgücündeki çok yüksek artıştan kaynaklanırken, Şanlıurfa-Diyarbakır’da azalış büyük ölçüde işgücündeki yüksek azalıştan kaynaklanmıştır. 2021’de tarım dışı işsizlik oranı sıralamasında yüzde 33,3 ile Mardin-Batman-Şırnak-Siirt bölgesi ilk sırayı alırken son sırada yüzde 9,1 ile Kastamonu-Çankırı-Sinop bölgesi bulunmaktadır. Tarım dışı işsizlik oranlarının Türkiye genelinden çok yüksek aynı zamanda da tarım dışı istihdam oranlarının çok düşük olduğu 4 bölge tümüyle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yer almaktadır. Buna karşılık tarım dışı işsizlik oranlarının Türkiye genelinden çok düşük, tarım dışı istihdam oranlarının ise çok yüksek olduğu 3 bölge mevcuttur: Bu bölgeler Trakya, Güney Marmara ve Doğu Marmara bölgeleridir.

doc. ArastirmaNotu260

pdf. ArastirmaNotu260