Hanehalkı Enflasyon Beklentileri: Temmuz 2025
ENFLASYONUN DÜŞECEĞİNE İNANAN HANEHALKLARININ ORANI YÜKSELİYOR
Bir yıl sonrasının ortalama hanehalkı enflasyon beklentisi bir önceki aya kıyasla 0,8 puan azalarak yüzde 58,5 olmuştur. Enflasyon beklentisi dağılımına göre katılımcıların büyük bölümü (yüzde 27,5) bir yıl sonrasının enflasyon oranının yüzde 41-60 arasında olacağını tahmin etmektedir. Önümüzdeki bir yıl içinde enflasyon oranının mevcut seviyesinden (%35,1) daha düşük olacağını bekleyenlerin oranı geçen aya göre 2,6 puan artarak yüzde 30 olmuştur.
Enflasyon beklentisi hem kadınlarda hem de erkeklerde düşmüştür. Enflasyon beklentisi kadınlarda yüzde 61,2, erkeklerde ise yüzde 56,8’dir. Yaşa göre değerlendirme enflasyon beklentilerinin bir önceki aya kıyasla 25-34, 35-44 ve 45-54 yaş gruplarında yükseldiğini, 18-24, 55-64 ve 65 yaş ve üzeri gruplarında düştüğünü göstermektedir. Yaş gruplarına göre en düşük enflasyon beklentisi 45-54 grubunda (yüzde 56), en yüksek enflasyon beklentisi ise 25-34 grubunda (yüzde 61,9) görülmüştür. Enflasyon beklentileri iş durumuna göre de farklılık göstermektedir. İş durumuna göre enflasyon beklentileri değerlendirmesi en düşük enflasyon beklentisinin öğrencilerde (yüzde 51,9), en yüksek enflasyon beklentisinin ise ücretli özel sektör çalışanlarında (yüzde 66) olduğunu göstermektedir.
HANEHALKI ENFLASYON BEKLENTİLERİNDE ETKİLİ OLAN YILLAR
Bu araştırma notu bireylerin enflasyon beklentilerini oluştururken geçmiş deneyimlerinin ne kadar etkili olduğunu incelemektedir. Özellikle hangi dönemlerde yaşanan enflasyonun bugünkü beklentiler üzerinde daha fazla iz bıraktığı analiz edilmektedir.
Bireylerin geleceğe yönelik rasyonel beklenti oluşturmak veya model kullanmak yerine kendi tecrübelerine ve inançlarına göre beklenti oluşturdukları bilinmektedir. Buna dayanarak bu özel konudaki analizde kişilerin ergin oldukları 18 yaşından itibaren yaşadıkları dönemlerin güncel enflasyon beklentilerine olan etkisi incelenmektedir.
1960’tan günümüzde olan onar yıllık dönemlerdeki inceleme 1990’ların ve 2023 Haziran’dan sonraki dönemlerin bireylerin enflasyon beklentilerinde etkili olduğunu göstermektedir. Analiz siyasi ve iktisadi çalkantılarla geçen 1990’lardaki her bir yılın enflasyon beklentilerini 0,35 puan artırırken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yüksek sıkı para politikası uyguladığı 2023 Haziran’dan sonraki dönemdeki her bir yılın 13,8 puan düşürdüğünü ortaya koymaktadır.
