Çiğdem Ok ve Bahar Ayça Okçuoğlu
Toplumlardaki elitlerin değerlerini, inançlarını ve tutumlarını araştıran bir grup sosyal bilimci, 2007 ve 2013 yıllarında, parlamenterlerle ilgili geniş kapsamlı araştırmalar gerçekleştirdi. Türkiye’den başka Almanya, Güney Afrika, Güney Kore, İsveç, Polonya ve Şili’yi kapsayan araştırma bu ülkelerin parlamenterlerinin dünya görüşleri, ideolojileri ve siyasal tercihleri ile ilgili önemli karşılaştırmalı bilgiler edinilmesini sağladı.
2007 ve 2013 yılları arasında, Türkiye’de ve Avrupa’da işçi hareketleri ve işçi sendikalarının siyasi alandaki görünürlükleri değişmiştir. Türkiye’de son yıllarda, aynı amaç için çalışan sendikaların dahi ideolojik olarak ayrıştığını söyleyebiliriz. Aynı zamanda, kimi sendikaların hükümetin amaçlarına öncelik vererek korporatif devlet yapısının aktörleri gibi davrandığını gözlemleyebiliyoruz. Bu olguların siyasi elitlerin düşünce yapısındaki değişimlerini birkaç soru ile incelemek istiyoruz.
Bu araştırma notunun, dünya genelinde kutlanılan 1 Mayıs İşçi Bayramı öncesi daha anlamlı olmasını umuyoruz.
Türkiye’de, araştırma kapsamında, 2007 yılında 148, 2013 yılında ise 152 parlamenterle yüz yüze görüşmeler yapıldı. Görüşülen parlamenterlerin seçilmesinde, TBMM’deki sandalye oranlarına uyuldu: AKP’den 90, CHP’den 37, MHP’den 17, HDP’den 8 milletvekili ile görüşüldü. Böylece, örneklemin hem ayrı ayrı partilerin, hem de bir bütün olarak parlamentonun tercihlerini yansıtması sağlandı.
Genel değerlendirmeye bakacak olursak; işveren-çalışan/işçi çatışması konusunda partiler arası bir algı benzerliği yoktur. AKP milletvekilleri bu çatışmanın çok şiddetli olmadığını ifade ederken, CHP ve HDP milletvekilleri çatışmanın şiddetine dikkat çekmektedir. Bununla birlikte sendikalara güven konusunda, partilerin benzeştiği bulgusuna varılmıştır.
2007 yılında gerçekleştirilen araştırma, 2002 seçimleri ile belirlenen parlamentoyu kapsarken, 2013 araştırması 2011 seçimleri ile belirlenen parlamentoyu kapsamaktadır.
doc. ArastirmaNotu181
pdf. ArastirmaNotu181