Seyfettin Gürsel, Ozan Bakış ve Uğurcan Acar
TÜİK’in ulasal hesapları 2016 3. çeyrekten itibaren yeni bir yöntem (zincirleme hacim endeksi) ve yeni veri setleri (özellikle firma vergi kayıtları) kullanarak açıklamaya başlaması çeşitli açılardan tartışma yarattı. Bu tartışmalar bir yana, aradan geçen süre içinde üzerinde durulmayan farklı bir sorunun ortaya çıktığı görülüyor. TÜİK’in açıkladığı yılık ve çeyreklik büyüme rakamlarında büyük çapta ve kimi zaman zıt yönlerde revizyonlar yaptığına şahit oluyoruz. GSYH değişim rakamları açıklandıktan sonra her yeni açıklamada geçmiş rakamların ölçülü miktarda revizyona tabi tutulmaları olağan bir uygulamadır. Ekonomik büyüme rakamlarının olabildiğince erken açıklanması için ulaşılabilir tüm verilerin toplanması beklenmez. Veriler tamamlandıkça da geçmişte açıklanan rakamlar ulusal istatistik enstitüleri tarafından revize edilir. Ancak bu revizyonlar ölçülü sınırlar içinde kalırlar ve belirli bir süre sonra sönümlenirler.
Oysa 2016Q3-2017Q3 dönemini kapsayan 5 çeyreğe dair TÜİK bültenleri incelendiğinde ulusal hesaplarda TÜİK’in yaptığı revizyonların çoğu zaman ölçülü olmaktan çıktığı, dahası zaman zaman zıt yönlü revizyonların birbirini takip ettiği ve art arda yapılan revizyonlarda beklenen sönümlenmenin gerçekleşmediği gözlemlenmektedir. Bu revizyonların istisnai bir duruma işaret ettiği gerek TÜİK eski ulusal hesaplarda yaptığı revizyonlar gerek bu araştırma notunda verdiğimiz Almanya ve Fransa örneklerine bakıldığında kolaylıkla görülmektedir. Geçmiş büyüme rakamlarının bu çapta ve değişkenlikte revizyonlara tabi olmalarının Türkiye ekonomisinde büyüme dinamiklerinin anlaşılmasında ve geleceğe yönelik tahminlerde ilave güçlükler yarattığı görüşündeyiz.
doc. ArastirmaNotu221
pdf. ArastirmaNotu221