Türkiye ekonomisinde büyüme döngüleri ve Toplam Faktör Verimliliği: 1980-2018

Ozan Bakış, Uğurcan Acar ve Gökhan Dilek

Türkiye’nin orta gelir tuzağından kurtulması ve gelişmiş ülkelerin gelir seviyesine ulaşması için yıllık ortalama %5’in üzerinde büyümesi gerektiği ifade edilir. Sabit sermaye yatırımları ve istihdam artışları büyümeyi artıran faktörler olmakla birlikte sadece bu ikisiyle sürdürülebilir ve güçlü bir ekonomik genişleme sağlanamaz. Ancak, bilgi birikimi, teknolojik ilerlemeler ve mevcut kaynakların daha etkin dağılımı ile kalıcı ve istikrarlı bir büyüme mümkündür. Kısacası, sürdürülebilir büyüme için Toplam Faktör Verimliliği (TFV) artırılmalıdır.

Çin, Güney Kore ve Hindistan ile Türkiye karşılaştırıldığında, bu ülkelerin Türkiye’den daha hızlı ve daha istikrarlı büyüdükleri görülmektedir. Bu durumda bahsi geçen ülkelerin TFV artışlarının Türkiye’den daha yüksek olması başlıca etkendir.

1980-2018 yılları arasında Türkiye’de TFV artışı yıllık ortalama %1 olmuştur. 1980-1989 yılları TFV artışının en fazla olduğu dönemdir. Bu dönemde TFV yıllık ortalama %2,2 ile yüksek bir artış göstermiştir. 2003-2013 yıllarında ise bu sayı %1,2 ile ortalamanın üzerinde olurken 1990-2002 dönemi %0,4 ile zayıf bir tablo çizmiştir. Türkiye’de TFV büyümesinin 1980-2018 yılları arasında en yavaş olduğu dönem ise 2014-2018 yılları olmuştur ve bu dönemde TFV sabit kalmıştır.

doc. ArastirmaNotu249

pdf. ArastirmaNotu249