Çeyrekten Çeyreğe Negatif Büyüme

Kesinleşen Temmuz, Ağustos ve Eylül ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinin 2022 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 4,3 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ̧ verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2022 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 0,3 azalacağını öngörüyoruz.

DEVAMINI OKU →

Kira fiyatlarında reel artış yavaşlıyor

Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı Ekim’de yüzde 159,2 olurken ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatı 62,2 TL'ye yükselmiştir. Öte yandan, yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 145,6, Ankara’da yüzde 168,4, İzmir’de ise yüzde 158,6 olmuştur. Ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatları İstanbul’da 88,4 TL, Ankara’da 42,9 TL, İzmir’de ise 62,1 TL’dir. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları ülke genelinde ve İstanbul’da artmış, Ankara’da azalmış, İzmir’de ise değişmemiştir.

DEVAMINI OKU →

SANAYİ İSTİHDAMINDA 2 YIL SONRA AZALIŞ, İŞGÜCÜNDE GERİLEMEYLE İŞSİZLİKTE DÜŞÜŞ

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre 2022 yılı üçüncü çeyrekte istihdamdaki kişi sayısı bir önceki çeyreğe kıyasla 123 binlik artış göstererek 30 milyon 787 bin seviyesine yükselirken işsiz sayısı 234 bin azalmış, sonuçta işgücünde 111 bin kayıp yaşanmıştır. İşsizlikte düşüş bu nedenle oldukça yüksek olmuş, işsizlik oranı yüzde 10,7’den 10,0’a gerilemiştir. Çeyrekten çeyreğe istihdam artışı yüzde 0,4’tür. İstihdam artışında önceki çeyreğe kıyasla ciddi bir ivme kaybı vardır. Bu gelişme büyümede sert yavaşlama tahminleri ile uyumludur.

DEVAMINI OKU →

Satılık konut fiyatlarının artış hızı düşerken satılık işyeri fiyatlarının artış hızı yükseliyor

Geçen yılın Ekim ayına göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı yüzde 191,4 artarak 14.395 TL olmuştur. Satılık konut ilan m2 cari fiyatları aynı dönemde İstanbul’da yüzde 218,1, Ankara’da yüzde 197,7 ve İzmir’de yüzde 181 artmıştır. Ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul'da 21.429 TL, Ankara'da 9.615 TL ve İzmir'de 16.250 TL olmuştur. Eylül’den Ekim’e cari satılık konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha yüksek olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları ülke genelinde İstanbul’da ve İzmir’de yükselmiştir. Öte yandan, Ankara’daki konut fiyatlarındaki artış aylık oranının (yüzde 3,3) aylık enflasyondan (yüzde 3,5) düşük olması bu ildeki reel satış fiyatı bir miktar düşmüştür.

DEVAMINI OKU →

Kiralık konut talebinde gevşeme sinyalleri

Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı Eylül’de yüzde 166,4 olurken ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatı 57,8 TL'ye yükselmiştir. Öte yandan, yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 153,5, Ankara’da yüzde 159,6, İzmir’de ise yüzde 161,8 olmuştur. Ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatları İstanbul’da 84,5 TL, Ankara’da 42,3 TL, İzmir’de ise 60 TL’dir. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları ülke genelinde, İstanbul’da ve Ankara’da artarken İzmir’de azalmıştır.

DEVAMINI OKU →

SEKTÖR İSTİHDAMLARINDA ÇARPICI GELİŞMELER VE YENİ GÜNDEM (2005-2022)

Son yıllarda ekonomik büyümede yaşanan nicel ve nitel çalkantılara ve kaynak tahsisindeki tercihlere bağlı olarak toplam istihdam düzeyinde, özellikle de sektör istihdamları düzeyinde büyük dalgalanmalar ve dikkat çekici farklılaşmalar ortaya çıkmıştır. 2014-2018 döneminde dengeli bir seyir izleyen istihdam artışlarını uzun dönem trendi olarak kabul edersek küresel kriz öncesinde yüksek verimlilik artışlarının önemli katkıda bulunduğu yüksek büyüme istihdam artışlarını toplamda düşük bir tempoda tuttuğundan istihdam seviyesi uzun dönem trendinden uzaklaşmıştır. Ancak sektörler düzeyinde verimlilik artışları farklı olduğundan sektörel istihdam trendleri de farklılaşmıştır. Küresel kriz sonrasında büyümenin istihdam yaratma kapasitesinde ortaya çıkan artış sonucu istihdam artışı da ivmelenmiştir. Bu dönemde yüksek verimlilik sayesinde sanayide istihdamın daha düşük, inşaat ve hizmetlerde daha yüksek bir tempoda arttığı görülmektedir. Bu dönemin en çarpıcı gelişmesi kuşkusuz inşaat istihdamının toplam içindeki ağırlığında gerçekleşen yüksek artıştır.

DEVAMINI OKU →

Büyüme Hız Kesti

Kesinleşen Temmuz, Ağustos ve kısmen açıklanan Eylül ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinin 2022 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 4,2 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2022 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 0,1 azalacağını öngörüyoruz. Yeni açıklanan ekonomik göstergelerin Temmuz ayındakilerden daha iyi olması nedeniyle üçüncü çeyrek büyümesi için yaptığımız bu tahminin sonuçları ilk tahminimizden daha yüksektir.

DEVAMINI OKU →

Konut piyasasında belirginleşen durgunluk emareleri

Geçen yılın Eylül ayına göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı yüzde 196,8 artarak 13.766 TL olmuştur. Satılık konut ilan m2 cari fiyatları aynı dönemde İstanbul’da yüzde 229,4, Ankara’da yüzde 205,6 ve İzmir’de yüzde 183,1 artmıştır. Ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul'da 20.588 TL, Ankara'da 9.307 TL ve İzmir'de 15.455 TL olmuştur. Ülke genelindeki yıllık fiyat artış oranı geçen aya kıyasla 1,9 puan azalmıştır. Bu oranın 2021 Temmuz ayından sonra ilk kez azalması dikkat çekicidir. Öte yandan Eylül’de İstanbul'da yıllık fiyat artış oranının geçen aya kıyasla 9,4 puan azaldığı görülmektedir. Bu azalışın raporlarımızda incelediğimiz dönemdeki (2017 Eylül'den sonra) en yüksek düşüş olması dikkat çekicidir. Ağustos’tan Eylül’e cari satılık konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha yüksek olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde yükselmiştir.

DEVAMINI OKU →

ASGARİ ÜCRET KONUT FİYATLARINI VE KİRALARI NE ÖLÇÜDE KARŞILIYOR?

Bu araştırma notu asgari ücretin barınma maliyetini ne ölçüde karşıladığını incelemektedir. Bilindiği gibi geçen iki yılda tüketici enflasyonunda çok yüksek artışlar gerçekleşmiş ve yıllık enflasyon Eylül 2022 itibariyle yüzde 84’e ulaşmıştır. Hükümet tüketici enflasyonunu esas alarak altı ayda bir asgari ücrete ve memur maaşlarına zam yapmaktadır. Öte yandan geçen iki yılda konut satış fiyatları ve kiralar önce yavaş bir tempoyla artmaya başlamış daha sonra bu artışlar giderek ivmelenmiş ve konut piyasasında enflasyon TÜFE’nin çok üzerine çıkmıştır. Bu araştırma notunun hedefi, asgari ücret seviyesini nirengi noktası olarak kabul edip ucuz konut piyasasında mütevazi bir konutu (2+1, 90m2) satın almanın ya da kiralamanın ne ölçüde güçleştiğini anlamaya çalışmaktır.  Bu amaçla iki soruya yanıt arıyoruz: Eylül 2017’den bugüne (i) yukarıda tanımlanan konutu (temsili konut) satın almak için gereken aylık asgari ücret miktarı zaman içinde nasıl değişmiştir? (ii) Bu konutun kirası asgari ücretin ne kadarına karşılık geldiği zaman içinde nasıl değişmiştir?

DEVAMINI OKU →

İŞSİZLİK DÖRT BUÇUK SENENİN ARDINDAN YÜZDE 10’UN ALTINDA

İstihdamda 366 binlik artış ile birlikte işsiz sayısında 100 binlik azalış işgücünü 266 bin artırmış, genel işsizlik oranı da Temmuz’dan Ağustos’a 0,4 yüzde puan azalarak yüzde 9,6 seviyesine gerilemiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış kadın işsizlik oranı Temmuz’dan Ağustos’a istihdamda görülen 99 binlik artış ve işsizlikte 46 binlik azalışın sonucu 0,4 yüzde puan azalarak yüzde 12,5’e gerilemiştir. Erkek işsizlik oranı ise istihdamda 267 binlik artış, işsizlikte ise 54 binlik azalışların sonucu 0,3 yüzde puan azalarak yüzde 8,2’ye düşmüştür. Kadın ve erkek işgücü sırasıyla 54 bin ve 213 binlik artışlar göstermiştir. Bu gelişmeler sonucunda işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı 0,1 yüzde puan azalışla farkı yüzde 4,3’e gerilemiştir.

DEVAMINI OKU →