Seyfettin Gürsel, Gökhan Şahin Güneş, Mehmet Cem Şahin
Bu araştırma notu asgari ücretin barınma maliyetini ne ölçüde karşıladığını incelemektedir. Bilindiği gibi geçen iki yılda tüketici enflasyonunda çok yüksek artışlar gerçekleşmiş ve yıllık enflasyon Eylül 2022 itibariyle yüzde 84’e ulaşmıştır. Hükümet tüketici enflasyonunu esas alarak altı ayda bir asgari ücrete ve memur maaşlarına zam yapmaktadır. Öte yandan geçen iki yılda konut satış fiyatları ve kiralar önce yavaş bir tempoyla artmaya başlamış daha sonra bu artışlar giderek ivmelenmiş ve konut piyasasında enflasyon TÜFE’nin çok üzerine çıkmıştır. Bu araştırma notunun hedefi, asgari ücret seviyesini nirengi noktası olarak kabul edip ucuz konut piyasasında mütevazi bir konutu (2+1, 90m2) satın almanın ya da kiralamanın ne ölçüde güçleştiğini anlamaya çalışmaktır. Bu amaçla iki soruya yanıt arıyoruz: Eylül 2017’den bugüne (i) yukarıda tanımlanan konutu (temsili konut) satın almak için gereken aylık asgari ücret miktarı zaman içinde nasıl değişmiştir? (ii) Bu konutun kirası asgari ücretin ne kadarına karşılık geldiği zaman içinde nasıl değişmiştir?
Sonuçlar, temsili konutu satın alabilmek için gereken aylık asgari ücret tutarının Haziran 2020’ye kadar önemli ölçüde gerileyerek 90 aydan 61 aya kadar düştüğünü ancak son iki yılda bu tutarın hızla artarak Ağustos 2022’de 108 aya yükseldiğini göstermektedir. Temsili konutun aylık kirası ise Eylül 2017’de asgari ücretin yüzde 82’isine karşılık gelirken Ocak 2021’de bu oran yüzde 50’ye kadar gerilemiş ardından hızla artarak Ağustos 2022’de yüzde 92’ye yükselmiştir.
doc. ArastirmaNotu263
pdf. ArastirmaNotu263