Türkiye’de Alkollü İçecek, Sigara, Tütün, Akaryakıt ve Cep Telefonlarının Yasa Dışı Ticaretinin Analizi

Betam PMI araştırması Türkiye’de

– kaçak ve sahte sigara ürünleri ile kaçak tütün ve kayıt dışı açık tütün ticareti,

– kaçak ve yasa dışı yoldan üretilmiş akaryakıt,

– kaçak ve sahte alkollü içecekler ve

– kaçak cep telefonlarının

talep ve arzını oluşturan çeşitli faktörlerin belirlenmesi ve anlaşılması hedeflenmiştir. Elde edilen bulgu ve bilgiler ışığında özellikle vergi düzenlemeleri ve cezai yaptırımlarda gerekli değişikliklere dair somut politika önerileri tasarlanmıştır. Araştırmanın toplumsal hedefi bu sorunlara dair kamuoyunda farkındalık yaratmak, organize suçlarla mücadeleyi etkinleştirmek, yasadışı ticaretin sebep olduğu vergi kayıplarının büyüklüğünü anlamak ve bu ürünlerin kamu sağlığı açısından yol açtığı tehlikelere işaret etmektir.

Kaçak ve sahte ürünlerin arz ve talebini etkileyen faktörleri derinlemesine anlamak için Türkiye’nin 12 farklı bölgesinde (Düzey-1) kullanıcılarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, ticareti yapan ve alanın uzmanlarıyla (emekli kolluk personeli, emekli gümrük çalışanı, gazeteci, esnaf, sanayi ve ticaret odaları vb.) derinlemesine görüşmeler gerçekleştirmiştir. Ayrıca talep boyutunu sayısal açıdan daha iyi irdelemek amacıyla kullanıcılarla anket çalışması yapılmıştır. Saha çalışmalarına (derinlemesine görüşmeler ve kullanıcı anketleri) ek olarak kamuya açık raporlar (KOM gibi), kitaplar ve internet sitelerinden mevcut bilgiler kullanılmıştır.